Fragmenty innej reguły niezatwierdzonej
Fragmenty z kodeksu Wo | Fragment z Wykładu Reguły Hugona z Digne | Fragmenty z Vita secunda Tomasza z Celano |
1<Zastanawiajmy się wszyscy nad słowami Pana: Miłujcie
nieprzyjaciół waszych i dobrze czyńcie tym, którzy was nienawidzą (por. Mt 5,
44), bo Pan nasz Jezus Chrystus, w którego ślady powinniśmy wstępować (por. 1 P
2, 21), nazwał przyjacielem swego zdrajcę (por. Mt 26, 50) i oddał się dobrowolnie
tym, którzy Go ukrzyżowali. 2Naszymi więc przyjaciółmi są ci wszyscy,
którzy niesprawiedliwie nas dręczą, nękają>, upokarzają, krzywdzą i zadają ból
i cierpienie, męczarnie i śmierć; powinniśmy ich bardzo kochać, ponieważ dzięki
temu, co nam czynią, otrzymamy życie wieczne. 3I karćmy nasze ciało,
krzyżując je z wadami i pożądliwościami, i grzechami, bo ono, żyjąc cieleśnie,
chce nas pozbawić miłości Jezusa Chrystusa i życia wiecznego i posłać siebie z
duszą do piekła; 4bo my z własnej winy byliśmy cuchnący, przeciwni dobru,
skłonni i chętni do złego; 5bo jak mówi Pan: Z serca pochodzą i wychodzą
złe myśli (Mk 7, 21) itd...
6Lecz skoro porzuciliśmy świat, nic innego nie mamy czynić, tylko zabiegać
o to, by spełniać wolę [Pana] i Jemu podobać się; 7strzeżmy się bardzo,
abyśmy nie byli rolą położoną przy drodze, kamienistą albo ciernistą, o której Pan
mówi w Ewangelii: Ziarnem jest słowo Boże (Łk 8, 11); to zaś, które upadło koło
drogi, zostało podeptane (por. Łk 8, 5) itd. aż do: 8przynoszą owoc w
cierpliwości (Łk 8, 15).
9I dlatego wszyscy bracia, jak mówi Pan: zostawmy umarłym... swoich (por.
Mt 8, 22); 10i bardzo wystrzegajmy się złości i przebiegłości
szatana, który nie chce, aby człowiek miał swe władze i serce skierowane ku Panu Bogu;
11i krążąc chciałby pod pozorem jakiejś nagrody lub korzyści pociągnąć
serce człowieka i zdusić w pamięci słowo i przykazania Pańskie i chce
zamieszkać w sercu ludzkim i omamić je sprawami i troskami świata jak mówi Pan:
12Gdy duch nieczysty (Mt 12, 43) itd. aż do: 13ostatnie rzeczy owego
człowieka będą gorsze od pierwszych (Mt 12, 45).
14Stąd też, bracia, strzeżmy się wszyscy bardzo, abyśmy pod pozorem
jakiejś pracy czy nagrody albo korzyści nie zagubili lub nie odwrócili naszego umysłu
i serca od Pana. 15Lecz przez miłość, którą jest Bóg (por. 1 J 4, 16),
proszę wszystkich braci, tak ministrów jak innych, aby usunąwszy wszystkie przeszkody,
odrzuciwszy wszystkie troski i kłopoty, jak mogą, kochali, służyli i wielbili Pana
Boga czystym sercem i czystym umysłem, bo tego Bóg ponad wszystko pragnie, 16i
przygotowujmy zawsze mieszkanie i miejsce pobytu (por. J 14, 23) Temu, który jest Panem
Bogiem wszechmogącym, Ojcem i Synem, i Duchem Świętym, który powiedział: Czuwajcie i
módlcie się w każdym czasie, abyście byli godni uniknąć wszelkiego zła, które
nadejdzie i stanąć przed Synem Człowieczym (por. Łk 21, 36); a gdy staniecie do
modlitwy (Mk 11, 25), mówcie (Łk 11, 2): Ojcze nasz (Mt 6, 9). 17I
uwielbiajmy Go czystym sercem, bo trzeba zawsze modlić się i nie ustawać (Łk 18, 1);
gdyż i Ojciec szuka takich czcicieli (por. J 4, 23). 18Bóg jest Duchem i Jego
czciciele powinni oddawać Mu cześć w duchu i prawdzie (J 4, 24). 19I
uciekajmy się do Niego jako do pasterza i biskupa dusz naszych (por. 1 P 2, 25), który
mówi: Ja jestem dobrym pasterzem (J 10, 11) itd. aż do: życie moje oddaję za owce (j
10, 15). 20Wy wszyscy jesteście braćmi i nikogo na ziemi nie nazywajcie
waszym ojcem (Mt 23, 8-9) itd. 21Nie nazywajcie się nauczycielami (Mt 23, 10)
itd. 22Jeśli będziecie trwać we Mnie i moje słowa będą w was trwały, to
stanie się wam wszystko, czegokolwiek zechcecie i o co poprosicie (J 15, 7). 23Gdziekolwiek
dwaj albo trzej zgromadzili się w imię moje (Mt 18, 20) itd. 24Oto ja jestem
z wami po wszystkie dni (Mt 28, 20) itd. 25Słowa, które wam powiedziałem,
są duchem i życiem (J 6, 64). 26Ja jestem drogą, prawdą i życiem (J 14,
6).
27Zachowujmy więc słowa, naukę, życie i świętą Ewangelię Pana naszego
Jezusa Chrystusa, który raczył modlić się za nas do Ojca i objawić nam Jego imię,
mówiąc Ojcze, objawiłem imię Twoje ludziom (J 17, 6) itd. aż do: 28Ojcze,
chcę, aby ci, których Mi dałeś, byli ze Mną tam, gdzie jestem, aby oglądali chwałę
moją (por. J 17, 24) w królestwie Twoim (Mt 20, 21). 29Chwała Ojcu i Synowi,
i Duchowi Świętemu, jak była na początku i teraz, i zawsze, i na wieki wieków.
Amen.
30I niech bracia okazują ubogim miłość, jaką się wzajemnie darzą, jak
mówi Apostoł: Nie miłujmy słowem ani językiem (1 J 3, 18) itd.
31Wszyscy bracia, gdziekolwiek są, niech wystrzegają się nieczystych
spojrzeń na kobiety i obcowania z nimi i żaden niech z nimi sam nie rozmawia.
Niżej: 32I nas samych i wszystkie nasze zmysły czystymi zachowujmy, bo
Pan mówi: Każdy, kto pożądliwie patrzyłby na niewiastę (Mt 5, 28) itd. Niżej.
33Gdy bracia idą przez świat, niech niczego nie noszą w drodze (por. Łk 9,
3): ani sakwy (por. Łk 10, 4), ani torby, ani chleba, ani pieniędzy (por. Łk 9, 3), ani
laski, ani obuwia (por. Mt 10, 10). Niżej.
34<Niech nie przeciwstawiają się złu, lecz jeśli ktoś ich uderzy w
jeden policzek, niech nadstawią mu i drugi (por. Mt 5, 39). 35I temu, kto
bierze im płaszcz, niech nie bronią i sukni (por. Łk 6, 29), i niech nie dopominają
się zwrotu od tego, kto bierze im własność (por. Łk 6, 30).
36Bracia, którzy za> pozwoleniem swego ministra udają się między
niewiernych, w dwojaki sposób <mogą> postępować duchownie. 37Jeden
sposób: nie wdawać się w kłótnie ani w spory, być poddanymi wszelkiemu ludzkiemu
stworzeniu ze względu na Boga (1 P 2, 13) i przyznawać się do wiary
chrześcijańskiej. 38Drugi sposób: gdyby widzieli, że tak się Bogu podoba,
niech głoszą słowo Boże, aby ludzie uwierzyli w Boga Ojca wszechmogącego i Syna, i
Ducha Świętego. Niżej:
39I wszyscy bracia, gdziekolwiek byliby, niech pamiętają, że oddali się i
ofiarowali siebie i swoje ciała Panu Jezusowi Chrystusowi. 40I z miłości do
Niego powinni znosić prześladowanie i śmierć tak od nieprzyjaciół widzialnych, jak
niewidzialnych itd. Niżej
41Wszyscy bracia niech głoszą kazania sposobem życia. 42Żaden
minister lub kaznodzieja niech nie przywłaszcza sobie posługi lub obowiązku
kaznodziejskiego, lecz w jakiejkolwiek [godzinie] otrzymałby rozkaz, złoży swój
obowiązek. 43Dlatego przez miłość, którą jest Bóg (por. 1 J 4, 8. 16),
błagam wszystkich moich braci kaznodziejów i tych, którzy się modlą, i tych, którzy
pracują, tak kleryków, jak i nie-kleryków, aby się starali uniżać się we wszystkim,
44aby się nie chełpili, nie cieszyli ani nie wynosili się w duchu z powodu
dobrych słów i uczynków, ani nawet z żadnego dobra, jakie Bóg niekiedy czyni lub
mówi albo dokonuje w nich i przez nich, według tego, co Pan mówi: Jednakże nie
cieszcie się z tego, że wam duchy ulegają (Łk 10, 20) itd.
45I bądźmy mocno przekonani, że naszą własnością są tylko wady i
grzechy; 46lecz cieszmy się raczej wtedy, gdy wpadliśmy w rozmaite pokusy
(por. Jk 1, 2) i gdy znieśliśmy na tym świecie dla życia wiecznego różne przykrości
i utrapienia duchowe i cielesne. 47Bracia, wystrzegajmy się więc wszyscy
pychy i próżnej chwały; strzeżmy się bardzo mądrości tego świata i roztropności
ciała (por. Rz 8, 6). 48Duch bowiem człowieka oddanego cielesności chce i
bardzo stara się o znajomość słów [Bożych], lecz niewiele troszczy się
o czyny; 49i szuka nie religijności i świętości ducha, lecz chce i
pragnie religijności i świętości zewnętrznej, widocznej dla ludzi. 50I o
takich mówi Pan: Zaprawdę powiadam wam, otrzymali zapłatę swoją (Mt 6, 2). 51Duch
Pański natomiast domaga się umartwienia oraz by ciało było wzgardzone, liche i
odrzucone, i wyszydzone. 52I stara się o pokorę i cierpliwość, czystą
prostotę i prawdziwy pokój ducha. 53I ponad wszystko pragnie bojaźni Bożej
i mądrości Bożej, i miłości Bożej Ojca i Syna, i Ducha Świętego.
54I wszelkie dobro odnośmy do Pana Boga najwyższego i uznawajmy za Jego
własność. 55I On sam niech otrzymuje wszelką cześć i uszanowanie,
wszelkie uwielbienia i błogosławieństwa, wszelkie dziękczynienia i chwałę, On,
który ma wszelkie dobro, który sam jest dobry (por. Łk 18, 19).
56I kiedy słyszymy, że ludzie źle mówią lub bluźnią Panu, my dobrze
czyńmy i błogosławmy i chwalmy Pana, który jest błogosławiony na wieki (Rz 1,
25).
57Wszystkich duchownych i zakonników uważajmy za panów w sprawach
dotyczących zbawienia duszy, a nie sprzeciwiających się zasadom mego zakonu; i szanujmy
w Panu ich stan i posługę oraz urząd. Niżej:
58Tę lub tego rodzaju zachętę albo uwielbienie wszyscy bracia - o ile by ich
Bóg natchnął - mogą głosić wśród jakichkolwiek ludzi z błogosławieństwem Bożym
i pozwoleniem swego ministra: 59bójcie się i czcijcie, chwalcie i
błogosławcie, dzięki czyńcie (1 Tes 5, 18) i uwielbiajcie Pana Boga naszego,
wszechmogącego w Trójcy i Jedności, Ojca i Syna, i Ducha Świętego, Stwórcę
wszystkich rzeczy. 60Czyńcie pokutę (por. Mt 3, 2) i czyńcie godne
owoce pokuty (por. Łk 3, 8), bo wiedzcie, że wkrótce umrzemy. 61Dawajcie,
a będzie wam dane (Łk 6, 38). 62Odpuszczajcie, a będzie wam odpuszczone
(por. Łk 6, 37). 63I jeśli nie odpuścicie (Mt 6, 14), Pan nie odpuści
wam grzechów waszych (por. Mk 11, 26); wyznawajcie wszystkie wasze grzechy (por. Jk 5,
16). 64Błogosławieni, którzy umierają w pokucie, bo będą w
królestwie niebieskim. 65Biada tym, którzy umierają bez pokuty, bo będą
synami diabła (por. 1 J 3, 10), pełniącymi jego uczynki (por. J 8, 41) i pójdą w
ogień wieczny (por. Mt 18, 8; 25, 41). 66Wystrzegajcie się i powstrzymujcie
się od wszelkiego zła i wytrwajcie w dobrym aż do końca.
67Wszyscy bracia, gdziekolwiek będą przebywać, w pustelniach czy w innych
miejscach, niech się strzegą, by nie przywłaszczali sobie żadnego pomieszczenia albo
jakiejś rzeczy i nikomu nie bronili [dostępu]. 68I ktokolwiek przyszedłby do
nich: przyjaciel czy wróg, niech z nim w żaden sposób nie wchodzą w zatarg. 69I
gdziekolwiek bracia byliby i w jakimkolwiek <miejscu spotkaliby się, niech
okazują sobie nawzajem poważanie i szacunek w duchu z miłością, bez narzekania
(por. 1 P 4, 9). 70I niech strzegą się, aby swym zewnętrznym wyglądem nie
robili wrażenia smutnych i posępnych obłudników; lecz niech okazują się radosnymi w
Panu (por. Flp 4, 4) i pogodnymi, i miłymi>, i życzliwymi.
71Proszę każdego brata chorego, aby, za wszystko składając dzięki
Stwórcy, pragnął być takim, jakim chce go mieć Bóg: czy to zdrowym, czy chorym, bo
tych wszystkich, których Pan przeznaczył do życia wiecznego (por. Dz 13, 48),
przygotowuje przez ciosy doświadczeń i chorób i przez ducha skruchy; jak: Ja tych,
których miłuję (Ap 3, 19) itd.
72Stąd proszę wszystkich moich braci chorych, aby w swych chorobach nie
gniewali się ani denerwowali na Boga albo braci, ani [nie domagali się] zbyt natarczywie
lekarstw, ani nie pragnęli zbytnio ratować ciało, które wkrótce umrze, a które jest
śmiertelnym nieprzyjacielem duszy.
73Wszyscy bracia niech się starają naśladować pokorę i ubóstwo Pana
naszego Jezusa Chrystusa, i niech pamiętają, że niczego innego nie powinniśmy mieć na
tym świecie, tylko - jak mówi Apostoł: mając <pożywienie> i odzież, którymi
się okrywamy, bądźmy zadowoleni (por. 1 Tm 6, 8). 74I powinni się cieszyć,
gdy przebywają wśród ludzi prostych i wzgardzonych, ubogich i słabych, i chorych,
i trędowatych, i żebraków przy drogach. 75I gdy będzie potrzeba, niech idą
po jałmużnę. 76I nie powinni się wstydzić, bo Pan nasz Jezus Chrystus, Syn
Boga żywego (por. J 11, 27), wszechmogącego, uczynił twarz swoją jak najtwardszą
skałę (por. Iż 50, 7) i nie zawstydził się. 77I był ubogi i bezdomny i
żył z jałmużny On sam i Błogosławiona Dziewica, Matka Jego, Święta Maryja i
uczniowie Jego. 78I kiedy ludzie zawstydzaliby ich i nie chcieliby dać im
[jałmużny], niech za to dziękują Panu, bo za ten wstyd otrzymają wielkie uznanie
przed trybunałem Pana naszego Jezusa Chrystusa.
79I niech wiedzą, że wstyd stanie się udziałem nie tych, którzy go
doznają, lecz tych, którzy go sprawiają; 80że jałmużna jest dziedzictwem
i prawem ubogich, które nabył Pan nasz Jezus Chrystus. 81I bracia, którzy
trudzą się zbieraniem ofiar, otrzymają wielką nagrodę i dają okazję do nagrody
ofiarodawcom; zginie bowiem wszystko, co ludzie zostawiają na tym świecie, lecz za
miłość i za złożone jałmużny otrzymają życie wieczne.
Fragmenty z Wykładu Reguły Hugona de Digne
1Dlatego Święty o tym w Regule niezatwierdzonej mówił:
Bracia i ich minister niech się strzegą, aby nie mieszać się wcale do jego spraw.
2Zanim Reguła została zatwierdzona, Święty dodawał: I choćby nazywano ich
obłudnikami, niech nie przestają dobrze czynić.
3Dlatego przed bullą w Regule tak było napisane: W innym zaś czasie według
tego sposobu życia post obowiązuje ich tylko w piątki.
4...jak Święty wcześniej w Regule powiedział: Niech pamiętają - rzecze -
ministrowie, że troska o dusze braci została im powierzona, z których gdyby jakiś
zginął z ich winy lub przez zły przykład, będą musieli zdać rachunek (por. Mt 12,
36) przed Panem Jezusem Chrystusem.
5Święty w Regule pierwotnej tak mówił: Niech strzegą się wszyscy bracia,
tak ministrowie, jak i inni, aby się nie denerwowali ani gniewali z powodu czyjegoś
grzechu lub złego przykładu, bo szatan chce przez grzech jednego przywieść wielu do
upadku, lecz - jak mogą - duchowo niech wspomagają tego, kto zgrzeszyłby, bo nie zdrowi
potrzebują lekarza, lecz ci, którzy chorują (por. Mk 2, 17).
6...według tego słowa Pańskiego, które i św. Franciszek braciom mówił:
Władcy panują nad narodami i możni sprawują nad nimi władzę; nie tak będzie między
wami (Mt 20, 25-25a).
7...przed bullą tak Święty zachęcał ich w Regule: Przez miłość ducha
niech chętnie służą jedni drugim i będą sobie posłuszni (por. Ga 5, 13). To jest -
rzecze - prawdziwe i bezpieczne posłuszeństwo Pana naszego Jezusa Chrystusa.
8Dlatego przedtem tak w Regule mówił: Bracia, w jakichkolwiek miejscach
przebywają, którzy nie mogą w duchu zachować naszego sposobu życia, niech o tym
oznajmią swojemu ministrowi. Minister niech stara się tak zatroszczyć się o to, jak
sam chciałby, aby jemu uczyniono.
9...albo według pierwszej Reguły, jak powiedziano: w jakichkolwiek miejscach
przebywają bracia.
10Dlatego przedtem tak było w Regule: Wszyscy bracia, w jakichkolwiek
miejscach przebywaliby u kogoś, nie mogą być rządcami albo urzędnikami ani niech nie
kierują urzędami u tych, którym służą; niech nie przyjmują funkcji, która
spowodowałaby zgorszenie lub wyrządziłaby szkodę ich duszy (por. Mk 8, 36); lecz niech
będą mniejsi i poddani wszystkim, którzy przebywają w tych domach.
11Dlatego przedtem w Regule powiedziano: Bracia, którzy znają się na pracy,
niech pracują i wykonują ten zawód, którego się nauczyli, jeśli to nie szkodziłoby
zbawieniu duszy.
12I nieco dalej: niech każdy pozostaje w takim zawodzie i obowiązku, w jakim
został powołany (por. 1 Kor 7, 24) zgodnie z poleceniem ministra.
13Dlatego przed bullą tak napisano w Regule: Słudzy Boży powinni zawsze
oddawać się modlitwie lub jakiemuś dobremu zajęciu.
14A przed bullą te słowa były w Regule: Niech bracia strzegą się, by nie
przywłaszczali sobie żadnego pomieszczenia ani jakiejkolwiek rzeczy i nikomu nie bronili
[dostępu].
15Święty tak przedtem mówił w Regule... I ponownie: Gdziekolwiek bracia są
i w jakimkolwiek miejscu spotkają się, niech okazują sobie nawzajem
poważanie i szacunek w duchu, z miłością, bez narzekania (por. 1 P 4, 9). I niech
bracia strzegą się, by swym zewnętrznym wyglądem nie robili wrażenia smutnych i
posępnych obłudników, lecz niech okazują się radosnymi w Panu (por. Flp 4, 4) i
pogodnymi, i miłymi, i życzliwymi.
16O znalezionych pieniądzach Święty tak mówił: Jeśli znajdziemy
pieniądze, nie dbajmy o nie więcej niż o pył, który depczemy stopami.
17Utrzymywał [Franciszek], że bracia mogą w wielkiej potrzebie zbierać
jałmużnę dla trędowatych, z zastrzeżeniem jednak, by bardzo wystrzegali się
pieniędzy. I choćby bracia lubili święte miejsca, w których gościli albo przebywali,
nie znosił jednak, aby kwestowali pieniądze dla jakiegoś miejsca albo kazali
kwestować, albo chodzili z kwestującymi.
18I w pierwszej Regule tak napisano: Gdy będzie potrzeba, niech bracia idą po
jałmużnę.
19To samo szerzej w pierwotnej Regule było napisane: Gdy będzie potrzeba,
niech bracia idą po jałmużnę. I nie powinni się wstydzić, niech raczej przypominają
sobie, że Pan nasz Jezus Chrystus, Syn Boga żywego (por. J 11, 27), wszechmogącego,
uczynił twarz swoją jak najtwardszą skałę (por. Iz 50, 7) i nie zawstydził się. I
był ubogi i bezdomny i żył z jałmużny, On sam i uczniowie Jego. I kiedy ludzie
zawstydziliby ich i nie chcieliby dać im [jałmużny], niech za to dziękują Bogu, bo za
ten wstyd otrzymają wielkie uznanie przed trybunałem Pana naszego Jezusa Chrystusa. I
niech wiedzą, że wstyd stanie się udziałem nie tych, którzy go doznają, lecz tych,
którzy go sprawiają; i że jałmużna jest dziedzictwem i prawem ubogich, które
nabył Pan nasz Jezus Chrystus. I bracia, którzy trudzą się zbieraniem
ofiar, otrzymają wielką nagrodę i dają okazję do nagrody ofiarodawcom, zginie bowiem
wszystko, co ludzie zostawiają na tym świecie, lecz za miłość i za złożone
jałmużny otrzymają nagrodę od Pana.
20Święty tak przedtem mówił w Regule: Z zaufaniem powinien jeden drugiemu
wyjawiać swoje potrzeby, aby drugi mógł je zaspokoić i usłużyć [bratu].
21...przed bullą Święty tak upominał w Regule: Proszę chorego brata, aby,
za wszystko składając dzięki stwórcy, pragnął być takim, jakim chce go mieć Pan:
czy to zdrowym, czy chorym.
22I nieco dalej: Proszę wszystkich moich braci, aby w chorobach nie gniewali
się ani denerwowali na Boga albo braci, ani nie domagali się zbyt natarczywie lekarstw,
ani nie pragnęli zbytnio ratować ciało, które wkrótce umrze, a które jest
nieprzyjacielem duszy.
23Uważali za niegodziwość mówienie bratu: bezbożniku albo głupcze w
formie zniewagi, ponieważ i Reguła uprzednio i słowa Ewangelii to wyrażały (por. Mt
5, 22).
24Następnie Ewangelia poucza, że nie należy sprzeczać się, walczyć,
stawiać oporu złu, na co wszystko Reguła przed bullą kładła szczególny nacisk; lecz
teraz ujmuje wszystko zwięźle i ogólnie.
25Przyjmując dwa sposoby postępowania wśród niewiernych, Święty mówił
w pierwszej Regule: Bracia mogą w dwojaki sposób duchownie wśród nich
postępować. Jeden sposób: nie wdawać się w kłótnie ani w spory, lecz
być poddanymi wszelkiemu stworzeniu ze względu na Boga (por. 1 P 2, 13) i
przyznawać się do wiary chrześcijańskiej. Drugi sposób: gdyby widzieli,
że tak się Bogu podoba, niech głoszą słowo Boże, aby [ludzie] uwierzyli w Boga Ojca
wszechmogącego i Syna, i Ducha Świętego, Stworzyciela wszystkich rzeczy, Odkupiciela i
Zbawiciela wszystkich wiernych i aby przyjęli chrzest i zostali chrześcijanami, bo nie
mogą być zbawieni, jeśli nie przyjęliby chrztu i nie byliby prawdziwymi
chrześcijanami z ducha, ponieważ jeśli ktoś się nie odrodzi z wody i z Ducha
Świętego, nie może wejść do Królestwa Bożego (J 3, 5).
26I dodawał pewne wstawki: Niech pamiętają bracia, którzy oddali się i
ofiarowali swoje ciała Panu Jezusowi Chrystusowi ze względu na Boga. I z miłości do
Niego powinni znosić udręczenie, prześladowanie i śmierć, bo Pan mówi: Kto
straciłby swoje życie dla Mnie, zachowa je (Łk 9, 24. Mówię wam zaś, moim
przyjaciołom, nie dajcie się zastraszyć tym, którzy zabijają ciało (Łk 12, 4).
Jeśli prześladują was w jednym mieście, uciekajcie do drugiego (por. Mt 10, 23),
27...tak jak Święty w Regule przedtem zachęcał mówiąc: Wszyscy bracia niech
głoszą kazania czynami.
28IW podziwu godny sposób Święty chciał, by okazywano szacunek osobom
duchownym: Wszystkich duchownych i wszystkich zakonników uważajmy za panów
w sprawach, nie sprzeciwiających się zasadom naszego zakonu i szanujmy w Panu ich
stan i posługę.
29...niekiedy dla zbudowania oraz wyjaśnienia ważniejszego tekstu ze względu
na jego pochodzenie, przypominam sobie, że [Franciszek] modlił się, aby Pan
błogosławił wszystkich braci, którzy nauczają, uczą się, rozważają treść i
ducha tych spraw, które są zapisane w samej Regule.
Fragmenty z Życiorysu drugiego Tomasza z Celano
1[Ministrowie] obowiązani będą w dzień sądu zdać
rachunek (por. Mt 12, 36) przed tobą, Panie, jeśli jakiś brat zginąłby z powodu albo
ich niedbalstwa albo [złego] przykładu lub surowego skarcenia.
2 ...dla ogólnego przypomnienia na którejś kapitule [Franciszek] polecił
napisać te słowa: Bracia niech strzegą się, by swym zewnętrznym wyglądem nie robili
wrażenia posępnych i smutnych obłudników, lecz niech okazują się radosnymi w Panu
(por. Flp 4, 4), pogodnymi i miłymi, i życzliwymi.
3...wpajając mocno lekkomyślnemu [zakonnikowi] słowo reguły, w którym jest
dostatecznie wyraźnie wskazane, że znalezione pieniądze należy podeptać jak pył. 4Dlatego
w pewnej Regule polecił napisać te słowa: Proszę wszystkich moich braci chorych, aby w
swych chorobach nie gniewali się ani denerwowali na Boga albo braci. Niech zbyt
natarczywie nie domagają się lekarstw ani nie pragnęli zbytnio ratować ciało, które
wkrótce umrze, a które jest śmiertelnym nieprzyjacielem duszy. Za wszystko niech
składają dzięki i nich pragną być takimi, jakimi chce ich mieć Bóg. Których bowiem
Bóg przeznaczył do życia wiecznego (por. Dz 13, 48), przygotowuje przez ciosy
doświadczeń i chorób, jak sam powiedział: Ja poprawiam i karcę tych, których
miłuję (por. Ap 3, 19).